شیشه فلوت یا شیشه تخت، به عنوان پرکاربردترین شیشه در صنعت ساختمان بشمار می رود. این شیشه نیز به عنوان ابتدای ترین و ارزان ترین شیشه های صنعتی نیز محسوب می شود. شیشه فلوت یا تخت در ضخامت های مختلف از 2 میلی متر تا بیش از 20 میلی متر تولید و عرضه می شود اما به صورت متداول ضخامت های 3 الی 10 میلی متر در ساختمان ها مورد استفاده قرار میگیرد.
امروزه از شیشه فلوت با ضخامت 4 و 6 میلیمتر بیشتر در ساخت شیشه های دوجداره استفاده می شود. شیشه فلوت به دلیل روش تولید خاص خود، اغلب بدون موج و خمیدگی می باشد، به همین دلیل در ساختمان ها و بخصوص پنجره ها کاربرد فراوانی دارد. شیشه فلوت را می توان به همان شکل اولیه و یا به صورت فراوری شده (سکوریت، لمینیت، دوجداره…) و افزایش کارایی هایی جدید مورد استفاده قرار داد.
-
شیشه رفلکس یا شیشه آیینه ای:
یکی از فرآورده های شیشه فلوت، شیشه آینه ای یا شیشه رفلکس می باشد که با پوششی که روی شیشه فلوت قرار می گیرد خاصیت انعکاسی به خود می گیرد. از شیشه های رفلکس معمولا در نماهای خارجی ساختمان استفاده می گردد. خاصیت بازتابندگی ایجاد شده در سطح این نوع شیشه، نور خارجی را بازتاب داده و سبب کاهش نفوذ نور خورشید و انعکاس تصاویر یا نور بیرونی می شود.
در مقابل از سمت داخل ساختمان مشابه شیشه های معمولی عمل کرده و خاصیت بازتاب یا آینه ای ندارد. شیشه های رفلکس در رنگهای برنز، سیلور، آّبی، سبز و دودی تولید و به بازار عرضه می شوند. ضخامت شیشه های رفلکس نیز همانند شیشه های فلوت میباشد اما ضخامت های 4 و 6 میلیمتر بیشترین کاربرد را دارد.
-
شیشه سکوریت یا شیشه ایمنی:
شیشه سکوریت از گروه شیشه های ایمنی محسوب می شود. فرآیند سکوریت یک نوع عملیات حرارتی است که به روی شیشه های فلوت انجام میشود. نتیجه اعمال این عملیات به روی شیشه موجب افزایش سختی و استحکام شیشه در برابر ضربه می شود. در فرایند تولید شیشه سکوریت ابتدا شیشه در کوره های خاص تا دمای نرمی شدن (700 درجه سانتی گراد) و بدون ایجاد موج یا انحنا گرم میشوند.
سپس با دمیدن هوای بسیار سرد به هر دو سمت شیشه موجب حنک شدن سطح بیرونی آن میشوند. این عملیات با سرعت بالا و در مدت زمان کوتاهی انجام میشود. تنش های ایجاد شده حاصل از برخورد هوای سرد و دمای بالای مرکز شیشه موجب افزایش سختی و استحکام شیشه میشود. در واقع هوای سرد موجب انقباض سطح شیشه شده و با توجه به نرمی قسمت مرکز باعث افزایش تراکم و پیوند ملوکولی جام شیشه میشود.
مقاومت به ضربه شیشه سکوریت نسبت به یک شیشه فلوت ساده بیش از 5 برابر میباشد. در صورت شکسته شدن این نوع شیشه، تکه های شکسته شیشه سکوریت به قطعات کوچک با لبههای صیقلی تبدیل میشود که قدرت برش بسیار کمتری نسبت به شیشه های معمولی دارند. این امر خطر صدمه و جراحت را بسیارکاهش میدهد. از شیشه سکوریت بیشتر در صنعت خودرو سازی و ساخت شیشه های جانبی خودرو و همچنین شیشه های بزرگ مکان های عمومی نظیر پاساژها و مراکز خرید استفاده میشود.
شیشه لمینیت نوع دیگری از شیشه های ایمنی محسوب میشود. فرایند لمینیت کردن شیشه بدین صورت است که دو لایه شیشه توسط یک فیلم کاملا شفاف بهم متصل شده و موجب پیوستگی شیشه پس از شکسته شدن میشود. این ویژگی سبب میشود شیشه پس از شکسته شدن از محل خود خارج نشده و ضریب ایمنی و امنیت شیشه افزایش یابد.
از شیشههای چند لایه (لمینیت)، به طور معمول در مواقعی که در صورت خرد شدن شیشه، احتمال برخورد تکههای آن با افراد یا عابرین وجود دارد استفاده میشود. همچنین در شیشه های جلویی خودرو ها به منظور جلوگیری از ایجاد آسیب بیشتر به سرنشین ها از شیشه های لمینیت استفاده میشود.
بهبود عملکرد شیشه های ساختمانی در برابر امواج صوتی یکی دیگر از کاربردهای شیشه های لمینیت میباشد. در فرایند تولید شیشه های لمینت معمولا از دو لایه شیشه با ضخامت 2.5 میملیمتر استفاده میشود که با توجه به ضخامت 0.4 میلمیتری فیلم میانی، ضخامت نهایی شیشه لمینیت در حدود 6 میلیمتر خواهد بود.
-
شیشه لاکوبل یا شیشه های رنگی:
لاکوبل نوعی شیشه صاف است که یک طرف آن با رنگ پوشانده شده است. در واقع به شیشه های پشت رنگی اصطلاحاً لاکوبل می گویند. این شیشه ها ظاهر منحصر به فردی داشته و براق هستند و به همین دلیل در طراحی دکوراسیون داخلی به عنوان شیشه های دکوراتیو و تزئینی بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. شیشه لاکوبل تنوع رنگی بالایی دارد و در 25 رنگ مختلف به بازار عرضه شده است.
این شیشه ها دارای دو نوع شیشه پشت رنگی مات و شیشه پشت رنگی براقی که نور را از خود عبور می دهد، تولید میشود. ضخامت این شیشه ها بین 4 تا 20 میلی متر متغیر است. شیشه های لاکوبل در دو سطح ایمن (SAFE) و ایمن پلاس (SAFE+) در دسترس بوده و مانند شیشه های آنتی باکتریال عمل می کنند. این شیشه های پشت رنگ شده برای نخسین بار توسط کارخانه AGC بلژیک تولید شده و از بلژیک وارد ایران شدند. در واقع لاکوبل نام برند این کارخانه است اما در ایران این شیشه ها به نام های تجاری لاکوبل و متلوکس شناخته می شوند.
در حال حاضرشیشه های لاکوبل رنگی به خاطر دارا بودن گستره رنگی بالا کاربردی ترین ماده در طراحی فضاهای داخلی و بیرونی ساختمان هستند.از جمله کاربردهای آن میتوان به پوشش های دیوارها، پارتیشن های اداری و جدا کننده ها، حمام های شیشه ای، آشپزخانه ها، چینش اتاق های خواب، میزهای شیشه ای، آینه های رنگی، دکوراسیون فروشگاهی، شیشه های چاپی با قابلیت پرینت هر تصویر دلخواه روی شیشه اشاره کرد.
شیشه کنترل کننده انرژی یا Low-E به شیشه هایی گفته می شوند که به علت لایه بسیار نازک منعکس کننده سرامیکی روی یک طرف آن، انتقال حرارت بسیار کمتری نسبت به شیشه های معمولی دارند. این نوع شیشه ها اغلب در ساختمانهایی استفاده می گردد که بخش اعظم آن را شیشه تشکیل می دهد. این نوع شیشه ها در انواع مختلف می باشد، نوع رنگی این شیشه ها به Low-E-Sun مشهور می باشد.
جهت کارایی بیشتر شیشه های دوجداره، یکی از جداره های آن را از شیشه Low-E استفاده می کنند. شیشههای Low-E دارای یک پوشش نازک و شفاف میکروسکوپی میباشند که از موی انسان نازکتر بوده ومنعکسکنندهی دما در داخل خانه میباشند. در زمستان هنگامی که انرژی گرمایی داخلی سعی در فرار از طریق پنجرهها و رفتن به فضای سردتر بیرون را دارد، این شیشهها مانع آن شده و باعث کاهش گرمایی و اتلاف انرژی میشود.
در فصل تابستان دقیقاً موضوع برعکس است. براساس جداول مبحث ۱۹ مقرارت ملی ساختمان ضریب انتقال حرارت در شیشه های فلوت که به صورت عمودی شده باشند حدودا معادل ۵/۸ وات بر مترمربع کلوین می باشد(بدین معنی که به ازای هر درجه اختلاف دما بین فضای داخل و فضای خارج در هر متر مربع از شیشه ۵/۸ وات گرما از طریق رسانش مبادله می گردد) و برای شیشه های فلوتی که به صورت افقی نصب شده باشند این ضریب معادل ۶/۹ وات بر مترمربع کلوین است.
در صورتی که از شیشه های معمولی به صورت دوجداره در حالت عمودی استفاده گردد ضریب انتقال حرارت تا حدود ۲/۶ تا ۳/۳ کاهش می یابد. همچنین ضریب انتقال حرارت شیشه های معمولی دوجداره افقی بین ۳/۱ تا ۳/۶ وات بر مترمربع کلوین می باشد. ضریب انتقال حرارت شیشه های دو جداره که شیشه های Low-E تهیه شده و به صورت عمودی استفاده می شوند از حدود ۱/۲ تا ۲/۳ وات برمترمربع کلوین و درحالت افقی بین ۲/۲ تا ۲/۹ اعلام شده است.
مشاهده می شود که با نصب شیشه کم گسیل در جدارهای نورگذر ساختمان در شرایط نصب یکسان انتقال حرارت هدایتی (تلفات از طریق رسانش) در پنجره های ساختمان که با ضریب انتقال حرارت جداره نسبت مستقیم دارد به حدود نصف کاهش می یابد. مزایای استفاده از شیشه های کنترل کننده مصرف انرژی شامل موارد ذیل میباشد:
- آسايش حرارتي در زمستان و تابستان و کارکرد کمتر تجهیزات سرمایش و گرمایش
- کاهش هزينه انرژي در سال و بهره وری بیشتر از انرژی
- هزينه كمتر در جهت نگه داری و سرویس تجهیزات سرمایش و گرمایش
- جلوگيري از ورود اشعههاي مضر خورشيد
- محافظت بیشتر از اشیای مجاور پنجره به دلیل کاهش تابش اشعه UV
یکی از بهترین انواع شیشه های مات که امروزه طرفداران بسیاری داردشیشه ساتینا است. شیشه ساتینا دارای تکنولوژی بسیار بالاتری نسبت به شیشه های سندبلاست و مشجر است به همین دلیل در ساختمان های مدرن و خلق فضاهای منحصر به فرد و زیبای داخلی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین از نظر شکل ظاهری و ساختار نمای بسیار زیباتر و منحصر به فردتری دارد. سطح بیرونی این نوع شیشه به صورت مات و یکنواخت است.
برخلاف شیشه های سندبلاست که در روی سطوح آن ممکن است فضاهای خالی و ناصیقل باشد این نوع شیشه به صورت یکدست و یکنواخت مات شده و هیچگونه فضای خالی و شفافی بر روی آن دیده نمی شود.
در فرایند تولید شیشه ساتینا، اسید فلویوریک و ترکیبی از چند ماده ی دیگر به صورت کامل و یکدست بر روی سطوح بیرونی شیشه ریخته شده و سطح خارجی شیشه در اثر تماس با اسید دچار خوردگی می شود که نهایتا سطح صاف و صیقلی آن از بین می رود و شیشه به شکل مات یکدست در می آید.
در این صورت دید شیشه به سمت دیگر شیشه کاملا محو میشود. از نظر ضخامت شیشه های ساتینا باید بگوییم که این شیشه در ضخامت های 4 الی 12 میلی متر تولید می شود که بسته به نوع کاربردش می تواند برای ساخت انواع نماهای شیشه ای نظیر بالکن شیشه ای، درب های اتوماتیک، پنجره های دوجداره، پارتیشن های داخلی محیط های کاری و اداری و سرویس های بهداشتی استفاده گردد.
از دیگر شیشه های مورد استفاده در صنعت ساختمان شیشه مشجر است. دلیل نامگذاری آن به دلیل طرح اولیه این نوع شیشه بود که معمولا به اشکال درخت و شاخه های برگ طراحی میشده است. روش ساخت شیشه های مشجر بدین شکل است که پس گرم کردن شیشه فلوت آن را از بین دو غلطک که دارای نقوشی برجسته است عبور می دهند.
فشار غلطک به روی سطح شیشه باعث ایحاد ناهمواری هایی در سطح شیشه شده که مانع از دید مستقیم به سمت دیگر شیشه میشود. از شیشه های مشجر یا شیشه های طرحدار در محلی استفاده می شود که ما نیاز به عبور نور از بیرون به داخل را داشته ولی نخواهیم داخل ساختمان دیده شود. این نوع شیشه ها فضای داخلی منزل را کوچک نشان می دهند و موجب حذف کامل دید بیرون می شوند.
یکی از روش های مات کردن و ایجاد طرح بر روی شیشه، سند بلاست کردن آن است. در روش سندبلاست، نوعی دانه بسیار ریز سنگ یا ماسه خاص با فشار بر روی شیشه پاشیده می شود. در فرایند سند بلاست پاشش ماسه به روی شیشه باعث کدر شدن سطح سیقل شیشه شده و به مرور باعث مات شدن شیشه میشود.
در این نوع شیشه، می توان طرح ها و نقش های دلخواه را بر روی شیشه ایجاد نمود. یعنی طرح خاصی را بر روی شیشه سندبلاست کرد. شرکت ها و سازمان ها، از شیشه های سند بلاست برای ایجاد طرح لوگو، برند و یا شعار تجاری بر روی شیشه استفاده می کنند که هم سبب مات شدن شیشه می شود و هم لوگو و یا برند به وضوح نمایش داده می شود.